Als steeds maar weer meer psychoactieve stoffen worden verboden leidt dat ertoe dat de criminaliteit op zoek gaat naar stoffen die nog niet verboden zijn. Dat is de afgelopen 25 jaar wel gebleken uit de opkomst van steeds maar weer nieuwe "NPS". Het zijn vaak stoffen die schadelijke/gevaarlijker zijn dan de drugs die al worden gebruikt. Door nu hele stofgroepen te verbieden zal deze trend worden omgebogen in de richting van bizarre groepen chemische stoffen die niet onder dit verbod vallen. Hoewel dus aan de ene kant een rem komt op bizarre drugs die verwant zijn aan bestaande drugs mag men verwachten dat de criminaliteit op een verbod zal antwoorden met de introductie van geheel nieuwe stofklassen met zeer bizarre eigenschappen.

Een verbod op de handel in drugs heeft geen enkele invloed op de criminele activiteit. Integendeel, er wordt juist een markt geschapen.

Ik sluit niet uit dat er onverwacht farmaceutische en andere grondstoffen onder het stofgroepenverbod blijken te vallen. Dat is dan natuurlijk een probleem in de industrie.

Het instellen van een verbod op basis van stofgroepen is nogal trendy, dus zal wel goed ontvangen worden bij die landen die dat al hebben gedaan.

Kwaliteitscontrole moet altijd onderdeel zijn van de productie van consumptiegoederen. Daar hoort bij dat wordt gecontroleerd dat pesticiden, zware metalen en andere schadelijke producten afwezig zijn. Als daar veel van in de cannabis zit merk je dat misschien niet gelijk, maar het kan op termijn wel schadelijk zijn voor je gezondheid. Bij cannabis is die controle extra belangrijk omdat de achterdeur van de coffeeshops nog steeds illegaal is. Je weet daardoor nooit of een thuisteler zijn oogst heeft proberen te redden door even flink met gif te spuiten. Ook is het natuurlijk handig om te weten hoe sterk de cannabis is.

Het zou kunnen dat de mensen die het niet zo nauw met de regels nemen en alleen aan hun portemonnee denken er uit gefilterd worden door een goede kwaliteitscontrole, maar dat is speculatief. (Daarom 'géén effect' gescoord.)

Er is een licht, maar waarschijnlijk verwaarloosbaar positief effect op de economie door het aan de kwaliteitscontrole verbonden extra werk.

Een kwaliteitscontrole zal het gebruik van pesticiden bij de teelt van cannabis terugdringen. Dat is goed voor het milieu.

Sommigen zullen het heel goed vinden dat de kwaliteit van Nederllandse cannabis verzekerd is, anderen zullen het zien als een volgende stap naar legalisering. Het is hierbij maar net hoe je ertegen aankijkt.

Verbieden van drugs heeft in het algemeen een negatief effect op de volksgezondheid, doordat er geen enkel toezicht op de kwaliteit mogelijk is en doordat de handel dan in criminele handen komt. Echter, verbieden heeft ook een positief effect: als je andere stoffen die er erg op lijken (bijv. mefedron, 4-MMC) verbiedt, terwijl je over de veiligheid van 3-MMC eigenlijk helemaal niets weet, stuur je gebruikers van bekendere verboden stoffen naar een onbekendere legale stof. Dat is dus een onethisch experiment op mensen. Vandaar dat ik dit neutraal beoordeel.

Door een stof te verbieden creëer je een extra criminele markt.

In principe negatief, maar door de beperkte betekenis van 3-MMC niet significant.

Door de productie naar het criminele circuit te verschuiven krijg je ook weer meer dumpingen van productieafval.

Een verbod van 3-MMC is een inbreuk op het vrij verkeer van goederen: 3-MMC valt niet onder de internationale drugsverdragen en ook niet onder de EU Joint Action. Het is daardoor in veel EU-landen niet verboden. In die landen mag de stof dus wel legaal worden geproduceerd en dan valt het onder het vrij verkeer van goederen. Nederland mag het alleen verbieden als het kan aantonen dat er een overwegend bezwaar is voor de gezondheid van de consument. De beschikbare gegevens over de impact van 3-MMC op de gezondheid zijn echter te beperkt om te bewijzen dat deze stof schade doet en dus zal het Nederland niet lukken aan te tonen dat er een 'overwegend bezwaar' is. (Zie HvJEU 19 november 2020, C‑663/18, ECLI:EU:C:2020:938)

Er moet worden geregeld dat tabletten niet sterker mogen zijn dan een bepaald maximum en dat er bijv. alleen MDMA in mag zitten. Nu is de sterkte wisselend en vaak zijn tabletten zo sterk dat ze gevaarlijk zijn als je een heel tablet in een keer neemt. Ook zitten er andere stoffen in die minder veilig zijn dan MDMA. Dat alles levert regelmatig problemen op voor de gebruikers. Daarnaast kan er een minimum-leeftijd worden vastgelegd en eventueel ook een maximale hoeveelheid die per keer kan worden verkocht. Als het goed geregeld wordt zijn de risico's van XTC -gebruik beperkt.

Door regulering van de productie en verkoop van XTC wordt er een (deel van de) criminele markt uit handen van criminelen gehaald. Niet dat ze zich daartegen niet zullen verzetten, maar veel gebruikers zullen de voordelen zien van legaal geproduceerde XTC en dan de illegale markt links laten liggen.

De huidige zwarte markt wordt dan een legale markt. Dat is op zich al een voordeel. Verder betekent legalisering ook dat er BTW en Inkomstenbelasting wordt afgedragen, wat een voordele is voor de samenleving als geheel.

Legale productie zou voor een groot deel een einde maken aan de steeds maar in omvang toenemende dumpringen van drugsafval.

Volgens de internationale verdragen moet Nederland de productie en verkoop van XTC verbieden. Als we dus niet eerst met andere landen regelen dat wij dit op een andere, verstandige manier mogen aanpakken zal Nederland kritiek krijgen van zijn buurlanden.

Allen maar verbieden van drugs zorgt ervoor dat de handel ondergronds gaat. Dan weet je helemaal niet meer aan wie er verkocht wordt en hoeveel. Beter is om de handel in lachgas goed te reguleren. Verkopers moeten net als horecapersoneel een training krijgen in 'sociale hygiëne'.

Een verbod op lachgas brengt ondergrondse handel met zich mee en dat brengt weer criminaliteit met zich mee. Op zich zou dat ook nog weer extra politie-inziet vergen, maar de vraag is waar de capaciteit daarvoor vandaan moet komen. De politie is toch al overbelast.

De lachgas-markt is tamelijk beperkt. Daarom is er heel weinig impact op de economie.

Lachgas dat bestemd is voor druggebruik is op dit moment in het algemeen afkomstig uit legale fabrieken, maar wordt weggesluisd naar illegale kanalen. Dat heeft weinig effect op de hoeveelheid illegaal gedumpt drugsafval. Dat zou natuurlijk wel kunnen veranderen als die fabrieken en hun productie heel streng worden gemonitord. Dan zou het kunnen gaan lonen om illegaal lachgas te produceren. Een illegaal gas maken en verpakken is achter wel een ander vak dan wiet telen of illegale pillen maken. Daarom denk ik dat het wel even duurt voordat dit wordt opgepakt door de criminaliteit.

Een verbod op lachgas zullen bestuurders in de buurlanden waarschijnlijk wel een goed idee vinden. Ook al zou zo'n verbod contra-productief zijn, toch zal het wel bijdragen aan een positief imago van Nederland in het buitenland.

Voor de Nederlandse bevolking zal deze maatregel niet veel impact hebben. Kortere rijen in de coffeeshop misschien? Toeristen zullen echter op zoek gaan naar de straathandel en daar is de kwaliteit van de cannabis vogelvrij. Dat kan (in elk geval in theorie) gevaarlijk zijn, want je verliest het zicht op wat er verkocht wordt en aan wie. De coffeeshop is ooit ingevoerd om de handel in cannabis te scheiden van de handel in harddrugs. Die willen we toch gescheiden houden?

Juist nu er een experiment komt met legale cannabisteelt moeten we niet het verkoopkanaal van de legale teelt afsnijden. Als we de cannabisverkoop aan toeristen terugdringen naar het zwarte circuit, dan wordt daar dus ook illegale cannabis verkocht. Voor wie het experiment van de legale cannabisteelt in de war wil schoppen is het misschien een goed plan, maar in mijn ogen is het een slecht idee …

Hoewel ik zo mijn twijfels heb of het verstandig is om de economie te bevorderen via legale drugshandel denk ik toch dat een verbod voor coffeeshops om aan toeristen te verkopen banen zal kosten. Ook gaat de overheid door zo’n maatregel minder inkomstenbelasting ‘vangen’.

In principe heeft dit geen gevolgen voor het milieu. Dat zal echter veranderen als het de omvang van het experiment legale cannabis vermindert. Van dat experiment mogen we verwachten dat de teelt milieu-verantwoord wordt. Dat is de illegale teelt nu niet.

De omringende landen geven niet de indruk zich erg druk te maken over het cannabistoerisme naar Nederland. Op dat punt zal de relatie met die landen dus ook niet verbeteren door het cannabistoerisme een halt toe te roepen. Het zal wel effect hebben op het soort toeristen dat naar Nederland komt. Maar bijv. in Amsterdam vinden we nu al dat er teveel toeristen zijn. En bovendien denk ik dat als de drugs- en wallentoeristen wat minder in aantal worden, andere toeristen wat eerder geneigd zijn om naar Nederland te komen.